Askerî Müze’nin Harbiye’ye taşınması ve ardından yapılan yeni düzenlemelerle birlikte, müzenin yeniden tanıtılmasına yönelik kapsamlı bir yayına ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyaca cevap olarak hazırlanan Askerî Müze / Military Museum adlı kitap, müzenin güncel durumunu ve koleksiyonlarını ziyaretçilere sunmayı amaçlamıştır. Kitapta müzenin zemin ve birinci kat planlarına da yer verilmiş, sergilenen eserlerin yerleri detaylı olarak gösterilmiştir. Daha önce yayımlanan çalışmalara göre çok daha ayrıntılı olan bu eser, tam anlamıyla bir tanıtım kitabı ve ziyaretçiler için bir rehber niteliğindedir. Kitabın sonunda ayrıca İngilizce bir özet bulunmaktadır.
Askerî Müze Koleksiyonları Üzerine Kapsamlı Bir Kaynak
Müzenin uzmanları tarafından hazırlanan Askerî Müze Koleksiyonları adlı kitap, bu alandaki en kapsamlı çalışmalardan biridir. Kitap, müzenin tarihçesiyle başlar ve ardından Türk yayları, okları ve yardımcı aletleri gibi konulara değinir. Türk kültüründe at ve atçılık, kesici ve savunma silahları, ateşli silahlar gibi konularda genel bilgiler sunar. Ayrıca müzede yer alan çadırlar, askerî kıyafetler, madalya ve nişanlar, bayrak ve sancaklar gibi objeler ile bu objelere ait fotoğraflar da okuyucuya tanıtılır. Eser, dikkatle hazırlanmış bir kaynakça ile son bulur Türk Askerî Kültüründe At Silah ve Sanatın İzleri.
Müze Kütüphanesi ve Yazma Eserler Koleksiyonu
Askerî Müze, sadece objelerle değil, çok değerli bir kütüphane koleksiyonuyla da öne çıkar. Bu kütüphane, müzenin daha Aya İrini’de bulunduğu dönemlerde Ahmed Muhtar Paşa’nın gayretleriyle oluşturulmaya başlanmıştır. Zamanla yapılan bağışlar ve askerî kurumlardan aktarılan koleksiyonlarla kütüphane büyümüştür. Kütüphanenin en önemli bölümü ise Yazma Eserler Koleksiyonu’dur.
Bu özel koleksiyonu tanıtmak amacıyla hazırlanan katalog, büyük bir titizlikle kaleme alınmıştır. Katalogdan öğrendiğimize göre, müze kütüphanesindeki en eski yazma eser 10. yüzyıla kadar uzanır. Birçok ünlü müellifin el yazısıyla yazılmış nadir nüshalar, çeşitli bilim dallarına ait eserler ve Osmanlı padişahlarına sunulmuş özel yazmalar bu koleksiyonda yer almaktadır. Toplam 138 yazma eser hakkında kısa ama öz bilgiler verilmiştir Private Turkey Tour Guide.
Osmanlı Kıyafetlerine Işık Tutan Bir Çalışma
Kütüphane kaynakları kullanılarak hazırlanan önemli eserlerden biri de Osmanlı Millî Kıyafetleri adlı çalışmadır. Bu kitap, Arif Paşa ve Jean Brindesi Giovanni’nin albümlerinden yararlanılarak hazırlanmış, Osmanlı saray ve askerî teşkilatına mensup yüksek rütbeli kişilere ait 97 farklı kıyafetin çizimlerine yer verilmiştir.
Küçük Yayınlar ve Meraklılar İçin Öneri
Askerî Müze hakkında çeşitli küçük kitapçıklar da yayımlanmıştır. Ancak zamanla bunların yerini, daha kapsamlı ve akademik nitelikteki yayınlar almıştır. Yine de müze hakkında araştırma yapmak isteyenler için müze kütüphanesi oldukça zengin bir başvuru kaynağıdır.
Türk ve İslâm Eserleri Müzesi’ne Geçiş
Yukarıda tanıttığımız Askerî Müze ve diğer Osmanlı dönemi kurumlarının yanı sıra, İstanbul’da yine Osmanlı döneminde kurulmuş ve günümüze kadar ulaşmış bir başka önemli müze daha bulunmaktadır: bugünkü adıyla Türk ve İslâm Eserleri Müzesi. Bu müze de Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan kültürel mirasın önemli temsilcilerindendir.
